Historia Oddziału

77 lat Oddziału w Poznaniu, 62 lata poznańskich wystaw Międzynarodowych i 57 lat tytułu Zwycięzca Polski, który zwyczajowo przypisany był Poznaniowi. Jak to opisac w paru słowach? Co ważne,najważniejsze i nie do pominęcia? Jedno jest pewne, że historia Oddziału w Poznaniu zawarłaby się w kilku tomach i możliwe, że powstanie. Tymczasem tu i teraz Oddział w Poznaniu "w pigułce".

Mały krok wstecz

Nikt nie ma wątpliwości,że miejscem szczególnym dla kynologii polskiej jest Poznań. Początki siegają okresu zaborów w XIX wieku, kiedy wszelkie formy zorganizowanego życia społecznego Polaków były zakazane. Dopiero w drugiej Polowie XIX wieku sytuacja gospodarcza dała możliwości tworzenia towarzystw gospodarczych. W Wielkim Księstwie Poznańskim około 1860 roku powstało Towarzystwo Łowcze, które w swoim statucie stawiało jako cel podstawowy „racyonalne traktowanie wszelkiego rodzaju myślistwa i wspólną myśliwską zabawę”, co nadawało całej działalności charakter amtorski. Towarzystwo oprócz polowań i tresury psów gończych, wiele uwagi poświęcało chartom. Dwa razy w roku organizowano wyścigi chartów na wzór i wg przepisów krajów zachodnich. Następnie w Wielkim Księstwie Poznańskim w 1861 r. powstało Centralne Towarzystwo Gospodarcze, które w roku 1862 zorganizowało w Gostyniu Wystawę Inwentarza Żywego. W ramach tej wystawy odbył się konkurs psów. W 20-leciu międzywojennym posiadanie i hodowla psów stały sie przywilejem ludzi zamożnych, wizytówką przynależności do elity towarzyskiej. Powstają pierwsze hodowle, pojawiaja się pierwsze psy importowane. Popularność ras uzależniona jest od położenia geograficznego i tradycji, głównie łowieckich. Coraz większym zainteresowaniem cieszą sie rasy psów ozdobnych np. pekińczyk, bolończyk. Pierwsza wojna zahamowała rozwój kynologii poznańskiej, jednakże już po odzyskaniu niepodległości poznańscy kynolodzy przystąpili do organizowania sekcji, klubów oraz pokazów i wystaw. Powstawało wiele stowarzyszeń miłośników psów, które zajmowały się użytkowością psów, ich wykorzystaniem w łowiectwie, gospodarstwie i w wojsku. Stowarzyszenia miały swoje własne księgi i rejestry rodowodów. Stowarzyszenia otwierano w prawie wszystkich większych miastach, także w Poznaniu. W 1929 roku zorganizowano w Poznaniu Powszechną Wystawę Krajową, a w jej dziale kynologicznym zaprezentowano 181 psów. Znaczenia tej wystawy nie sposób nie docenić, ponieważ dała podstawy wszystkim późniejszym formalnym opracowaniom i regulaminom. Opracowano i wprowadzono przepisy obowiązujące wystawców, takie jak rewizje (kontrole) weterynaryjne, dokumentowanie pochodzenia psa (rodowody). Tutaj też nastąpił pierwszy podział na klasy wystawowe: myśliwskie, policyjne i ratunkowe, owczarskie. Z inicjatywy prof. Maurycego Trybulskiego w 1936 roku powstaje Międzyklubowy Komitet Kynologiczny,który wydał wytyczne do oceny psów, zorganizował kolegium sędziowskie, opracował regulamin sędziowania na wystawach. 28 lipca 1938 roku powołano Polski Kennel Klub . Przyjęcie do FCI nastąpiło 2.06.1939 roku podczas zjazdu delegatów w Sztokholmie. W skład Polskiego Kennel Klubu wszedł Wielkopolski Związek Myśliwych w Poznaniu.

Lata powojenne do końca lat 60

Polska inteligencja i arystokracja zostały przez okupantów niemieckich i sowieckich niemal doszczętnie zlikwidowane, a członkowie tych właśnie klas społecznych stanowili trzon przedwojennej kynologii. Spośród kynologów, sędziów i hodowców niewielu doczekało się wyzwolenia. Niewiele przetrwało też rodowodowych psów i ich dokumentów. Ustało członkostwo w FCI. Kynologia nie była w tym okresie akceptowana jako potrzeba społeczna. Wręcz przeciwnie, pies traktowany był jako atrybut wrogich czasów wcześniejszych, a kynologię, podobnie jak relikty polskości w postaci literatury, sztuki czy architektury, należało po prostu zniszczyć. Mimo wszystko, już w 1945 roku w Warszawie powstał Polski Związek Łowiecki, a przy nim Sekcja Kynologiczna pod przewodnictwem początkowo gen. Witolda Nowodworskiego, a później Zdzisława Klawe. 5 maja 1948 roku powstaje Związek Kynologiczny w Polsce. Pierwszym przewodniczącym został Władysław Wolski, ówczesny Minister Administracji Publicznej, i pozostał na tym stanowisku do 1953 roku. W 5 maja 1948 roku zapadła decyzja o utworzeniu w Poznaniu Oddziału Związku Kynologicznego. Założycielem Oddziału był Jan Kurnatowski, a pierwszym Prezesem został dr wet. Maksymilian Krygicz. 30.08.1953 odbyła się w Poznaniu I Wielkopolska Wystawa Psów Rasowych, na którą zgłoszono 149 psów, które oceniał m.in. Lubomir Smyczyński; była to pierwsza powojenna wystawa poznańska, odbyła się na boisku przygotowawczym Klubu Sportowego Kolejarz. Na stadionie Klubu Kolejarza zorganizowano jeszcze dwie wystawy. W 1955 w Poznaniu odbyła się II Wielkopolska Wystawa Psów Rasowych, a kolejna w roku następnym, 17 czerwca. Rok 1957 zapisał się w historii Oddziału w Poznaniu jako ten, który zapoczątkował organizację wystaw na terenie Targów Poznańskich, 15 września 1957r. odbyła się IX Krajowa Wystawa Psów Rasowych na terenie Targów Poznańskich, jeszcze nie w halach, ale na Placu Marka pomiędzy halami, zaprezentowano ponad 100 psów. Pierwszy raz w halach targowych zagościły poznańskie wystawy 25.10.1959 , gdzie podczas XI Krajowej Wystawy Psów Rasowych pokazano 335 psów z 34 ras , w tym najliczniej reprezentowane były owczarki niemieckie- 67 i boksery - 58. Wystawa odbyła się w jednej hali nr 16. Obsada sędziowska była międzynarodowa, przybyli sędziowie z Polski, NRD,Anglii. Wystawę odwiedziło około 8000 osób, mimo ceny biletu 10 zł. Organizatorzy wystawy zadbali o bezpieczne miejsca dla psów, przydzielając im kojce, hale ogrzano. Przygotowano posiłki dla wystawców oraz osobny bufet dla psów z gotowaną karma i mięsem. Oddział w Poznaniu zadbał o rozreklamowanie wystawy za pośrednictwem prasy, radia i reklamy kinowej. W całym Poznaniu pojawiły sie plakaty wystawowe. O wystawie zostały powiadomione wszystkie oddziały ZKwP, już w lipcu, a w sierpniu przesłano do nich plakaty reklamowe. A oto co o tej wystawie w "Psie" z 1960 r. napisała Pani Muriel B. Wood z Anglii ".....Sposób w jaki wystawcy z entuzjazmem, zainteresowaniem i w sportowy sposób przyjmowali moje uwagi krytyczne, wywarł na mnie duże wrażenie. ........Polska przez uważną hodowlę i dodanie trochę swieżej krwi może dorównać reszcie Europy w poziomie hodowlanym..." ".......Przyjazny i sportowy duch wystawy oraz staranność jaką wszyscy okazywali, by wystawa była sukcesem,wywarło na mnie głębokie wrażenie...........Wszyscy polscy wystawcy muszą nauczyć swe psy chodzenia na luźnej smyczy i to dla własnych korzyści na przyszłych wystawach, bo wychowanie ringowe jest połową bitwy o uzyskanie nagrody..." Kolejna wystawa na terenie Miedzynarodowych Targów Poznańskich odbyła się 23.10.1960 r., była to XII Ogólnokrajowa Wystawa Psów Rasowych. Sędziowanie przebiegało jednocześnie na 6 ringach. Ciekawostka tych wystaw, wybór najpiękniejszego psa wystawy następował drogą plebiscytu przez......zwiedzjących. XIII Krajowa Wystawa Psów Rasowych 22.10.1961 r. zgromadziła 350 psów z 36 ras. Z powodu licznego udziału wystawców została rozlokowana w dwóch halach. Telewizja Poznańska nakręciła film o tej wystawie, prezentowany później w programach lokalnym i ogólnopolskim. I nareszcie nadszedł ten wielki moment dla poznańskich kynologów, pierwsza Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych. Oddział w Poznaniu został upoważniony przez Zarząd Główny do zorganizowania I Międzynarodowej Wystawy Psów Rasowych pod protektoratem FCI. Było to 21.10.1962 r., pierwsza wystawa rangi CACIB w Polsce. Na czele Komitetu Organizacyjnego stanęli: Edward Mikulski,przewodniczący Zarządu Głównego i Marian Szymandera, przewodniczący Oddziału w Poznaniu. Komisarzem wystawy został Andrzej Mania, a sekretarzem Sabina Palczewska. O przyszłej wystawie powiadomiono wszystkie organizacje kynologiczne w Europie i na Świecie. Rozesłano plakat zaprojektowany przez znanego artystę Grafika Janusza Grabiańskiego Dyplom zaprojektował również Janusz Grabiański. W celu zaprezentowania psów wykorzystano ogrzewane hale targowe nr 15 ,16 i 16 a. Zgłoszonych było 480 psów z 54 ras. najliczniej reprezentowane były owczarki niemieckie, boksery i owczarki szkockie collie. Psy zgłosiło 282 wystawców z Polski i 114 wystawców z zagranicy (Austria,Czechislowacja,NRD,NRF,Dania, Wegry). Do oceny psów zaproszono sędziów polskich, a także z Austrii, Szwecji i Francji. Wśród sędziów m.in. byli Maria Dubrowinowa, prof. Jadwiga Dyakowska, Ryszard Grzechowiak, Edward Mikulski, Lubomir Smyczyński, Marian Szymankiewicz. Psy były oceniane w klasach : Zwycięzców, Otwartej, Młodzieży, Szczeniat i Użytkowej. Zainteresowanie wystawą było olbrzymie, zwiedziło ją 13240 osób. Przed i po wystawie pojawiły się liczne artykuły w prasie oraz audycje w radiu i telewizji. W Poskiej Kronice Filmowej można było obejrzeć sprawozdanie. Z okazji wystawy Poczta Polska wydała datownik z głową boksera. Wystawa ta , jako pierwsza tego rodzaju w kraju, była pod każdym względem udana, co podkreślali zarówno wystawcy jak i zaproszeni sedziowie. Sprawiła, że jako organizacja kynologiczna mogliśmy włączyć wystawy międzynarodowe do kalendarza FCI. Po roku przerwy, ponieważ w 1963 r. odbyła się w Poznaniu Krajowa Jubileuszowa Wystawa Psów Rasowych, przyszedł czas na II Miedzynarodową Wystawę Psów Rasowych 25.10.1964 r. Zaprezentowano na niej 597 psów, 190 z zagranicy w tym kilka niespotykanych u nas dotąd ras, m.in. bulteriery, posokowce, jagdteriery, greyhoundy, whippety, kuvasza,teriera irlandzkiego. Ocenę w ringach przeprowadziło 16 sedziów, w tym 7 z zagranicy. Artysta plastyk Ryszard Kulm zaprojektował nowy dyplom, okładkę katalogu i zaproszenie na II Miedzynarodową Wystawę Psów Rasowych. III Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych w Poznaniu 10.10.1965, to kolejny sukces poznańskiej kynologii. Pisano o niej "......Rozmach organizacyjny wystaw poznańskich rośnie z roku na rok i wywołuje szczere pochwały zagranicznych wystawców" Warto odnotować,że w tymże roku 1965, Pan Andrzej Mania w wyniku odbytego stażu asystenckiego oraz złożonych egzaminów teoretycznych i praktycznych uzyskał nadanie przez Prezydium Zarządu Głownego na wniosek Kolegium sędziów uprawnienia sędziego specjalności - pinczery. 9.10.1966 w Poznaiu odbyła się IV MWPR i była to prawdopodobnie pierwsza wystawa, na której przyznawano tytuł Zwycięzcy Polski, bowiem po raz pierwszy w dokumentacji przyznanych tytułów pojawia się informacja o przyznaniu 86 tytułów Zwyciezca Polski. W katalogu wystawowym tytuł ten pojawił się w 1970 r.Tytuł Zwycięzcy Polski przez 55 lat był atrybutem Poznania, wielu wystawców cieszył bardziej niż inne formalne tytuły. Kolejna wystawa,która przyniosła poznańskim kynologom sukces. V Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych 1.10.1967, była najwiekszą z dotychczas organizowanych w Polsce. Zgłoszono na nia 884 psy w tym 292 z zagranicy. W ocenie ówczesnego przewodniczacego Oddziału w Poznaniu Mariana Szymandery "...Poziom wystawianych psów był niebywale wysoki i niespotykany dotąd. Mozna śmiało stwierdzić,że do rozgrywki o Zwyciestwo Polski 1967 stanęła wiekszość najlepszych psów wyselekcjonowanych na okregowych wystawach w Polsce oraz zwycięzcy z różnych krajów Europy..." i niestety "....Stwierdzono fakty wyprowadzania zgłoszonych psów przed zakończeniem wystawy oraz niesportowe zachowanie się wystawców w ringu podczas oceny..." I tak przez kolejne lata, kolejne Wystawy Miedzynarodowe, coraz wieksze, coraz bardziej popularne. Wśród wystawców przyjęło się,że w Poznaniu trzeba być, zaproszenie do sędziowania stało się dla sędziów nobilitujące. Wystawa poznańska tradycyjnie zamykała sezon wystawowy w Polsce.Lata 70,80,90 XI Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych w 1975 r. zapoczątkowała cykl wystaw dwudniowych. Z działalnością wystawową Oddziału w Poznaniu od lutego 1984 r. nierozerwalnie wiąże się cykliczny program TV lokalnej emitowany także na platformie ogólnopolskiej "Zwierzęta wokół nas - Podaj łapę", realizowany i prowadzony przez Adama Kochanowskiego. Program przez 15 lat gościł z kamerą na wystawach, a także cyklicznie, w ciekawej formie, prezentował rasy psów. W programie brali udział Edward Sumiński, Stanisław Siudziński, Andrzej Kaźmierski i Andrzej Mania.

Czasy najnowsze

W 1995 r. Międzynarodowa Federacja Kynologiczna FCI przyznała Polsce prawo zorganizowania Europejskiej Wystawy Psów Rasowych w 2000 roku. Tak więc Odział w Poznaniu w XXI wiek wszedł z nowym, ogromnym wyzwaniem. Euro Dog Show przeszło do historii jako bardzo udana wystawa, nie tylko organizacyjnie i nie tylko jak na polskie warunki. Przedstawiciele FCI twierdzili, że Poznań postawił bardzo wysoko porzeczkę, i trudno bedzie mu dorównać. Postarano się o dobrą lokalizację w przestronnych halach Targów Poznańskich oraz organizację dorównującą wystawom zachodnim, wraz z nowoczesnymi ceremoniami otwarcia wystawy i finałów każdego dnia. Uzyskano rekordową liczbę zgłoszeń – ponad 9000. Impreza ta otworzyła nam furtkę do organizacji w kolejnym roku (również w poznańskich halach) kolejnej dużej imprezy o randze europejskiej – Wystawy Międzynarodowej o Puchar Europy Środkowej i Wschodniej – a za kilka lat wystawy światowej. W Poznaniu od 9 do12 listopada 2006r. odbywała się Światowa Wystawa Psów Rasowych. To ogromne wyróżnienie dla Związku Kynologicznego w Polsce i Oddziału w Poznaniu. World Dog Show było do 2006 r. największym zaszczytem dla ZKwP i Oddziału w Poznaniu. Powierzenie tego zadania było nie lada wyzwaniem. W czasie wystawy zaprezentowały się psy z Europy, Azji, Afryki i obu Ameryk. 130 sędziów i prawie 21 tysięcy psów z 355 ras – była to kolejna rekordowa liczba zgłoszeń. Wyboru Best In Show dokonał wybitny kynolog i ogromnie szanowany sędzia – Zygmunt Jakubowski. Wystawa wzbudziła ogromne zainteresowanie dziennikarzy – pojawiło się ich 350 z 31 krajów. Przez cztery dni hale wystawowe odwiedziło około 80 tysięcy zwiedzających. Liczby mówią same za siebie – było to zdecydowanie największe kynologiczne święto w historii Polski do 2006 r. Dla polskich kynologów, to podwójne święto, bo wtedy ostatecznie ogłoszono uznanie gończego polskiego. Best in Show Wystawy Światowej W 2007 roku w Poznaniu zorganizowano kolejną Międzynarodową Wystawę Psów Rasowych o Puchar Europy Środkowej i Wschodniej. I tak rok za rokiem kolejne wystawy, już nie tylko miedzynarodowe, ale rangi krajowej, psów mysliwskich, grupy IX, bernardynów, grupy 1itp. Od 2010 r. w Poznaniu odbywaja się wystawy 2 x CACIB. Czasy pandemii zatrzymały na krótko bieg wystaw, ale bardzo szybko podnieśliśmy się i oto znowu organizujemy wystawy międzynarodowe w Poznaniu, oraz szereg wystaw krajowych I klubowych. Ale to już czasy najnowsze,których historię tworzymy sami tu i teraz i od nas zależy jak ocenią je nastepne pokolenia Prezesi Oddziału w Poznaniu 1. dr wet. Maksymilian Krygicz od 1948 r. 2.dr med. Stanisław Prauzinski do 1952 r. 3. p.o. Tomasz Grabowski 1953 r. 4. dr Bolesław Witkowski 1954-1955 r. 5. Marian Szymandera 1956-1989 r. 6. Andrzej Mania od 1989 7. Tadeusz Chwalny od 2023 nadal Wybitni działacze,którzy uczestniczyli w tworzeniu i rozwoju Oddziału Mieczysław Bagiński, Stanisław Radtke, JanSobczak, Halina Jandy,Mieczysława Mossakowska,Marian Szymański, Jan Chwiałkiewicz, Florian Ratajczak, Jan Woliński, Tadeusz Roszkiewicz, Witold Dankiewicz, Adam Kierski, Henryk Jurek. Kierownicy Biura 1. Danuta Grzechowiak 2. Sabina Palczewska 3. Mirosława Walichnowska 4. Iwona Borkowska 5. Ewa Sikora